Analiz

İran – İsrail Krizi

OLAY NASIL BAŞLADI?
İsrail, 1 Nisan’da İran’ın Şam’daki konsolosluk binası ve büyükelçilik konutuna hava saldırısı düzenledi.
Saldırıda 13 kişinin hayatını kaybettiği belirtilirken, ölenler arasında İran Devrim Muhafızları komutanlarından Tuğgeneral Muhammed Reza Zahedi’nin de olduğu bildirildi. Zahidi’nin bir dönem Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü’nün Suriye ve Lübnan sorumlusu olarak görev yaptığı belirtildi.
İran resmi haber ajansı IRNA’ya göre, İran’ın Şam Büyükelçisi Ekberi, İsrail’in İran’ın Şam Büyükelçiliği yerleşkesindeki konsolosluk binasını F-35 savaş uçaklarından fırlatılan 6 füzeyle hedef aldığını belirtti.
Suriye devlet medyası, İsrail’in düzenlediği hava saldırısında İran’ın Şam’daki büyükelçiliğinin konsolosluk bölümünün yerle bir olduğunu duyurdu.
İran devlet televizyonu, konsolosluğa yapılan saldırının “Zahedi’yi hedef alan bir suikast girişimi” olduğunu kaydetti.
Zahedi’nin Kasım Süleymani’nin Ocak 2020’de bir ABD hava saldırısında hedef alınmasından bu yana öldürülen en üst düzey İran Devrim Muhafızları komutanı olduğu belirtildi.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA, “İsrail saldırısı Şam’ın Mazzeh mahallesindeki İran konsolosluk binasını hedef aldı” dedi.
Suriye Savunma Bakanlığı İsrail saldırısında çok sayıda “ölü ve yaralı” olduğunu açıklarken, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mekdad da bölgeyi ziyaret ettikten sonra saldırıyı kınadı.
Mekdad, “Şam’daki İran konsolosluk binasını hedef alan ve çok sayıda masum insanın ölümüne yol açan bu menfur terör saldırısını şiddetle kınıyoruz” dedi.
Bu saldırı, Devlet Başkanı Beşar Esad’ın İran ve müttefikleri tarafından geniş ölçüde desteklendiği Suriye’yi sekiz gün içinde vuran beşinci saldırı oldu.
İran’ın Nour haber ajansı “İran İslam Cumhuriyeti’nin Şam Büyükelçisi Hüseyin Akbari ve ailesi İsrail saldırısında zarar görmedi” dedi.

KİMLER NE TEPKİ VERDİ?
✴️İran’ın Şam Büyükelçisi Hüseyin Ekberi’nin saldırıda yaralanmadığı ancak birden fazla diplomatın yaşamını yitirdiği öğrenildi. Ekberi, Tahran’ın saldırıya “hızlı, doğrudan ve güçlü” şekilde karşılık vereceğini söyledi.

✴️İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile saldırıya ilişkin bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
✴️Mikdad saldırıyı kınayarak, bu saldırının diplomatik anlaşmalara aykırı olduğunu söyledi. Abdullahiyan ise, saldırıyı tüm uluslararası hukukun ihlali olarak nitelendirerek, İsrail’in sonuçlarına katlanacağını söyledi.
✴️Abdullahiyan, “Netanyahu, İsrail rejiminin Gazze’deki ardı ardına yaşadığı başarısızlıklar ve iddia ettikleri hedeflerine ulaşamaması nedeniyle akli dengesini tamamen kaybetmiş durumda” ifadelerini kullandı.
✴️ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, saldırıyı teyit ya da inkar etmezken, “Spesifik olarak bu saldırıya ilişkin yorum yapmayacağım çünkü bir sonuca ulaşabilmek için (bölgedeki ülkelerden) daha fazla bilgi edinmemiz lazım. Genel bir prensip olarak biz elbette bölgede tansiyonun yükselmesinden endişe duyarız.” Dedi.
✴️İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İsrail’in Suriye’nin başkenti Şam’daki İran konsolosluk binasına yönelik hava saldırısına misilleme yapacaklarını söyledi.
✴️Reisi, “Direniş cephesinin iradesini yok etmeyi başaramayan Siyonist rejim (İsrail), kendini kurtarmak için kör suikastları yeniden gündemine aldı. Hedeflerine asla ulaşamayacağını ve bu korkakça suçun cevapsız kalmayacağını bilmelidir” açıklamasında bulundu.
✴️İran dini lideri Ali Hamaney X hesabında İbranice paylaşım yaparak “Allah’ın yardımıyla Siyonistleri Şam’daki İran konsolosluğuna karşı işledikleri suçtan dolayı tövbe ettireceğiz.” Dedi.
✴️Üst düzey ABD’li ve İsrailli yetkililer, İran’dan bir saldırının gelmesinin “kaçınılmaz” olduğunu düşünüyor. Biden yönetiminin hazırlandığı en kötü senaryolardan biri, İran’ın doğrudan İsrail’e saldırması, zirâ bu halihazırda karışık olan Ortadoğu’da gerilimin hızlı şekilde artmasına yol açar.

İSRAİL’DE NELER OLUYOR?
✅İsrail hava kuvvetleri tam teyakkuz hali ilan ederek, tüm pilotlarına uçaklarında hazır olma talimatı verdi.
✅Netanyahu, Biden ile görüşme gerçekleştirdi.
✅İsrail ordusu, yedek kuvvetlerinden hava savunma sistemlerine ek personel takviyesinde bulunduklarını ilan etti.
✅İsrail bankaları, olağanüstü hal ilan ederek, yüksek nakit talebine hazır olacaklarını ilan etti.
✅İsrail, Rusya’dan İran’ın saldırısına engel olmasını isteyerek, aksi takdirde İran’ı Rusya’ya rağmen vururuz tehdidinde bulundu.
✅Tüm İsrail genelinde elektrik harp devam ediyor, İsrailliler internete girmekte zorlanıyor.
✅İran Ordusuna ait hava savunma sistemlerinin ülkenin birçok noktasında hareket halinde görüntülendiği rapor ediliyor.
✅İsrail bölgeye yönelik yoğun elektronik harp uyguluyor. İsrail’in çevresinde olası dron sızmalarına karşı GPS engelleniyor.
✅İsrail, Tel Aviv’de bulunan sığınakları halka açtığını duyurdu.
✅İsrailli yetkili: ‘’Önümüzdeki günlerde ya İran’dan doğrudan ya da İran’ın vekil gücü Hizbullah’tan şu ana kadar görülmemiş bir saldırı bekliyoruz’’
✅İsrail Ordusu, Eliat bölgesine balistik füzeler gönderdi.
✅Olası İran saldırısı sebebiyle dünyanın dört bir yanındaki İsrail büyükelçilikleri boşaltılmaya başlandı. Olası İran saldırısı nedeniyle, dünya genelinde 28 büyükelçiliğini ve konsolosluğunu geçici olarak kapattı.
✅İsrail istihbarat servisi ve diğer devlet kurumlarında olası İran saldırısı için OHAL ilan edildi.
✅İsrailliler, İran’ın İsrail’e saldırması korkusuyla mağazaları boşaltıyor ve yiyecek depoluyor.
✅ İsrail’de Ordu halk için acil durum talimatları yayınlandı.
◾ En az 3 günlük su ve yiyecek tedarik edin.
◾ Hayati belgelerin fotokopilerini ve yeterli nakit para bulundurun.
◾ Aracınızın yakıt deposunun en az yarısını doldurun.
◾ Pille çalışan radyo ve el feneri bulundurun.

İRAN’DA NELER OLUYOR?
✅İran Devrim Muhafızları ve klasik ordusuna ait deniz kuvvetleri, 3. Düzeyde alarm durumuna geçirildi.
✅Hatemu’l Enbiya Karargahı, hava savunması Fars Körfezi ve Umman Denizi’nde yoğun şekilde jamming (radar karıştırıcı parazit) operasyonları yapıyor.
✅Devrim Muhafızları Ordusu, Fars Körfezi’nde yoğun şekilde keşif, istihbarat ve taarruz İHA’ları uçuruyor.
✅İran Devrim Muhafızları, İsrail’e yönelik bir misilleme videosu yayınladı.
✅İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri bir açıklama yaptı:
▪️“İsrail’in Şam saldırısı cevapsız kalmayacak.”
▪️“Yakılan bu ateş, Batı yıkılıp yok olana kadar sönmeyecek, yanmaya devam edecek.”
▪️“Çocuk katili Siyonist Amerika biliyor ki, sonlarının gelmesine az kaldı.”
✅İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Muhammed Cemşidi: “Yazılı bir mesaj ile ABD liderlerini Netanyahu’nun ABD için hazırladığı tuzağa düşmemeye çağırdık; uzak durun ki zarar görmeyin. ABD, bizden Amerikan tesislerini vurmamamızı istedi.”
▪️ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü: “Evet, onlardan bir mesaj aldık. Bizde İran’ı ABD personeline ve tesislerine saldırmaması için uyardık. Uyardık, istemedik.”
▪️Üst düzey ABD hükümet yetkilisi: “Uyarı, bizi hedef almayı aklınızdan bile geçirmeyin şeklindeydi.”
✅Hizbullah lideri, İran’ın misilleme saldırıları sonrasında herkesin her türlü senaryoya hazırlıklı olması gerektiğini söyledi

Küresel Siyaset Merkezi

Türkiye'nin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Platformu

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir