Rusya’nın Yurt Dışındaki Üsleri Ve Askeri Varlığı

Rusya’nın yurtdışındaki askeri varlığına dair kesin verilerin olmaması ile birlikte mevcut verilerden yola çıkılarak anlaşılan o ki Rusya’nın 8 farklı ülkede askeri üssü bulunmaktadır. Ayrıca 17 farklı ülkede ikili anlaşmalar ve garantör ülke konumundan dolayı askeri varlığını sürdürmektedir. Global Fire Power verilerine göre askeri güç bakımından Rusya, Amerika Birleşik Devletlerinden sonra ikinci sırada yer almaktadır.

Son yıllarda kritik noktalarda (Orta Doğu) savaşların artmasıyla Rusya, yabancı ülkelerde askeri varlığını artırmıştır. 2015 yılındaki Rusya Savunma Bakanlığının açıkladığı verilerde şimdiye kadar Rusya’nın farklı ülkelerdeki askeri üs varlığının 700 bin metrekare olduğunu duyurmuş fakat bu üsler ve personel hakkında bilgi vermemiştir. Bu yazımızda elde edebildiğimiz veriler doğrultusunda Rusya’nın yurtdışındaki askeri varlığı hakkında bilgiler vereceğiz.

Soğuk savaş sonrasında Rusya’nın dış politikasında yakın çevreye yönelik adımlar atılmıştır. Rusya’nın etkin olacağı konumlarda Orta Asya önemli bir yere sahiptir. Etkin olması yolunda olası bir tehdit ise güneyden geleceği yani Afganistan üzerinden gelebileceği düşünülmektedir. Mevcut verilere bakıldığında Rusya’nın üsleri büyük oranda eski SSCB topraklarında bulunmaktadır.

Rusya’nın 8 farklı ülkede askeri üssü bulunmaktadır. Kuzey Kafkasya, Belarus, Ermenistan, Suriye, Kazakistan, Moldova, Tacikistan (Afganistan sınırı) ve Güney Osetya olmak üzere 8 farklı noktada askeri üssü bulunmaktadır. Bunun yanında Suriye ve Vietnam’da lojistik destek merkezleri bulunmaktadır. Barış gücü askerleri ise Lübnan, Kongo, Liberya, Fildişi Sahilleri, Fas, Haiti, Kıbrıs ve Güney Sudan’da yer almaktadır. Ülkenin yurt dışı asker sayısı 30 binden fazla olduğunu bilinmektedir. Rusya askeri varlığı konusunda açıklamalar yapsa bile yeterli şekilde şeffaf olmamaktadır. Bu sebepten ötürü batı askeri istihbaratları Rusya’nın askeri hareketlerinin sıkı takipçisidirler.

Kırım

Ukrayna’da Rusya yanlıları ile Kiev yöneticileri arasında çatışmalar yaşanmıştır. Donbass bölgesi Kiev’den bağımsız olarak tek taraflı bağımsızlığını ilan etmiş ardından cephede Kiev yönetimi ile çatışmalar yaşanmıştır. Bu çatışma sonrası Rusya’nın Kırıma yönelik hamleleri baskın olmuştur. Kırım konum olarak Karadeniz’in en stratejik noktası olma özelliğini barındırmaktadır.

2014’de yaşanan kriz sonrası 2015’de Kırım’da referandum gerçekleşmiştir. Referandum sonrası Kırım, Rusya’ya bağlanmıştır. Bunların sonucunda Ukrayna ve Batılı bazı ülkeler, Rusya’nın bu tutumunu baskı altında yaptığını savunmuşlar ve Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasını tanımamışlardır. Batının bu tutumunu dikkate almayan Rusya, önemli bir konuma sahip olan Kırım’a kara, deniz ve hava kuvvetlerini yerleştirmiştir. Belbek Askeri Hava Alanı açarak kırım ve bölgede etkinliğini artırmıştır. Ayrıca bölgede hava savunma sistemleri kurmuştur. Rusya, Kırım’a yaklaşık 15 binin üzerinde asker gönderdiği biliniyor.

Abhazya Askeri Üssü

Kafkasya bölgesinde Gürcistan’ın Batı yakınlaşması sonrasında Rusya, NATO’nun aktif olduğu faaliyet gösterdiği Abhazya’da askeri üs kurmuştur. Rusya bu stratejik hamlesi sonrası olası NATO tehdidine karşı Abhazya’ya karşı büyük bir yatırım yapmıştır. Mevcut kaynaklara göre Rusya’nın bölgede 1900 kadar Rus askerinin konuşlandırıldığı bilinmektedir. Ayrıca Rusya, Abhazya’da Hava Savunma Sistemi, Tankçı Birlikler, Hava ve Deniz kuvvetleri güçleri yerleştirmiştir.

Belarus Askeri Üssü

Rusya’nın yakın gördüğü Belarus’da askeri üssü bulunmaktadır. Her yıl ortak askeri tatbikatlar gerçekleştirerek iki ülke bölgede güvenliklerini birlikle sağlamaya çalışmaktadır. Rusya’nın Belarus askeri üssünde 850 Rus askeri olduğu bilinmektedir.

Kazakistan Askeri Üssü

SSCB dağılmasından sonra Orta Asya’da eski hâkimiyetini devam ettirmeye çalışan Rusya’nın en etkin olduğu ülke Kazakistan’dır. Kazakistan’da hava üslerine oldukça önem veren Rusya bu yönde fazla yatırım yapmıştır. Ülkedeki üslerde yaklaşık olarak 8 binden fazla asker bulundurduğu bilinmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi Rusya, SSCB’nin dağılmasından sonrada eski hâkimiyet alanındaki etkinliğini korumaya çalışmaktadır.

Tacikistan Askeri Üssü

Afganistan’ın sınır komşusu olan Tacikistan’da etkin olan Rusya bu ülkede askeri üssünde 7 bin Rus askeri bulundurmaktadır. Ayrıca ülkede Rusya’ya ait hava savunma sistemleri bulunmaktadır. Rusya hava savunmasının yanı sıra Tacikistan’da kara kuvvetlerine de önem vermektedir.

Kırgızistan Askeri Üssü

Rusya’nın Kırgızistan ile ilişkileri durma noktasına gelirken Vladimir Putin istenmesi halinde ülkede bulunan bir adet askeri üssünü kapatıp ayrılabileceğini ifade etmiştir. Ülkede Rusya’ya ait askeri üs hâlen faaliyetlerine devam etmektedir. Askeri üssün içinde kaç askerin görev aldığı konusunda bir bilgi mevcut değildir.

Ermenistan Askeri Üssü

Ermenistan konum ve ülke olarak Rusya’nın önem verdiği ülkeler arasındadır. Yine diğer önemli ülkelerde olduğu gibi bu ülkede de fazlaca yatırımlar söz konusudur. Rusya, Ermenistan’da askeri üssünde 4 bin Rus askeri bulundurmaktadır. Ayrıca Hava ve kara kuvvetlerine ait birlikleri de mevcuttur.

Suriye Askeri Üssü

Rusya’nın stratejik hamlelerinden bir diğeri de Suriye adımı olmuştur. Suriye’de hâlen mevcut olan iç savaşı Rusya fırsata çevirerek Orta Doğu’da kaybettiği gücü yeniden kazanma yolunda adımlar atmıştır. Rusya, Suriye’de Beşar Esad’a destek vererek ülke içerisinde 3 adet askeri üsse sahip olmuştur. Ayrıca Suriye’nin kıyılarında Akdeniz’de deniz kuvvetlerini bulundurmaktadır. Bu alanda büyük yatırımlar yapan Rusya, Suriye’de hava savunma sistemlerine ayrıca hava ve kara kuvvetleri filolarına sahiptir. Ülkede Rus askeri varlığının sayıca adedi konusunda net bir bilgi bilinmemektedir.

SSCB’nin dağılması ile birlikte ülkede askeri, ekonomik, sosyal, siyasi alanda birçok değişiklik olmuştur. Bu değişiklikler düşünsel alanda da yaşanmıştır. Şöyle ki, yeni Rusya’da eski Marksist-Leninist yaklaşımın yerine Devletçi ve Geleneksel düşünceler gelmiştir. Ülkenin jeopolitik anlayışları bu yönde gelişmiştir diyebiliriz.

Kaynaklar

https://www.globalfirepower.com/
https://www.ahaber.com.tr/dunya/2019/12/16/rusya-nerelerde-askeri-ussu-var-son-yillarda-sayilarini-artirdi
https://tr.sputniknews.com/20190118/rusya-yurt-disi-askeri-usleri-baris-gucu-misyonlari-1037175956.html
https://www.haberler.com/rusya-nin-yurtdisindaki-usleri-nerede-7993342-haberi/